Astma oskrzelowa

Home / Astma oskrzelowa

Astma oskrzelowa

Jest to przewlekła choroba zapalna drzew oskrzelowego charakteryzująca się nadreaktywnością oskrzeli, prowadząca do napadów świszczącego oddechu, duszności, kaszlu, ściskania w klatce piersiowej i napadowo występującego zwężenia dróg oddechowych (obturacji) ustępującej samoistnie lub po lekach.

Dominującym objawem jest duszność o charakterze wydechowym, z wydłużoną fazą wydechu (pacjent stosunkowo łatwo nabiera powietrza do płuc i z trudem, długo wydmuchuje je). Często duszności towarzyszy charakterystyczny świst w czasie wydechu. Duszność występuje najczęściej napadowo, choć w zaostrzeniach może być stała. Napady duszności często występują nad ranem, budząc pacjenta ze snu, czasem wieczorem, lub w innych sytuacjach np.: po kontakcie z uczulającym alergenem, zapachami, dymem czy po wysiłku. Duszność niejednokrotnie jest poprzedzona suchym, napadowym kaszlem (pacjent wkaszluje się w napad duszności) i często towarzyszy duszności. U dzieci, szczególnie przed 5 r.ż. często jedynym objawem astmy są tylko napadowo występujące świsty i kaszel. W większości przypadków choroba przebiega z okresami zaostrzeń i remisji o różnym czasie trwania. Zaostrzenia są spowodowane zwykle kontaktem z uczulającym alergenem, infekcjami dróg oddechowych, lub kontaktem z czynnikami drażniącymi (np.: dym tytoniowy, intensywne zapachy itp.) Czasem zaostrzenia mogą być spowodowane czynnikami psycho-emocjonalnymi (zdenerwowanie, strach), lub wysiłkiem fizycznym.

Wyróżnia się astmę alergiczną i niealergiczną. Astma alergiczna jest związana z uczuleniem na alergeny zwykle powietrznopochodne. Rozwija się u młodych pacjentów do 20-30 r.ż., którzy wcześniej chorują na alergiczny nieżyt nosa, lub mają w wywiadzie inne alergiczne choroby jak na przykład uczulenie na białka mleka krowiego i atopowe zapalenie skóry. Astma niealergiczna rozwija się u pacjentów po 30-40 r.ż., którzy wcześniej często chorowali na infekcje górnych dróg oddechowych i nie mają uczuleń. Wyróżnia się kilka fenotypów astmy jak na przykład astma eozynofilowa, neutrofilowa, aspirynowa, indukowana wysiłkiem, co ma znaczenie w prowadzeniu leczenia i jego skuteczności. Kolejnym podziałem astmy mającym swoje implikacje w sposobie leczenia jest podział na astmę epizodyczną, przewlekłą lekką, umiarkowaną i ciężką. Najnowszy podział natomiast dzieli astmę na kontrolowaną, częściowo kontrolowaną i niekontrolowaną. Rozpoznanie astmy stawia się na podstawie objawów, wynikach badań spirometrycznych (spirometria podstawowa, próba rozkurczowa, próba prowokacji histaminą), oraz badaniach mających na celu wykrycie uczuleń przy pomocy testów skórnych i immunologicznych (patrz zakładka diagnostyka) Dobrym sposobem samodzielnego monitorowania przebiegu astmy, oprócz obserwacji objawów jest regularne wykonanie pomiarów PEF przy pomocy pikfloumetru (patrz zakładka diagnostyka)